انواع قالب کیک و شیرینی و مزایا و معایب و کاربردهای هر کدام

پخت کیک و شیرینی یکی از هنرهای جذاب و لذت بخش در آشپزخانه می‌باشد که امروزه اکثرا در منزل در حال پخت کیک و شیرینی و یا حتی در حال کسب درآمد در این مسیر می‌باشند. برای موفقیت در این حوزه داشتن ابزار و تجهیزات کیک پزی مناسب اهمیت ویژه‌ای دارد. یکی از این ابزارها قالب‌های کیک و شیرینی پزی هست که نقش کلیدی در پخت یکنواخت و زیبایی ظاهری کیک و شیرینی‌ها دارند.
ما در این مقاله انواع قالب‌ها و مزایا و معایب آنها را بیان کردیم تا افرادی که به تازگی وارد این حرفه شده‌اند و یا اینکه می‌خواهند در پخت خود شناخت بهتری از تجهیزات داشته باشند، به راحتی بتوانند یک قالب مناسب را انتخاب کنند. با مینا کیک همراه باشید.

دسته‌بندی انواع قالب کیک بر اساس جنس

یکی از موارد مهم در تقسیم بندی انواع قالب کیک، در نظر گرفتن جنس آن ها می باشد. دسته بندی انواع قالب کیک بر اساس جنس آن ها به شرح زیر است:

• قالب سیلیکونی
• قالب آلومینیومی
• قالب فلزی
• قالب شیشه ای
• قالب تفلون

قالب سیلیکونی

امروزه قالب های سیلیکونی برای پخت انواع کیک ها و شیرینی ها بسیار محبوب شده اند. همان طور که از نام این قالب ها مشخص است، از جنس سیلیکون انعطاف پذیر و با کیفیت ساخته شده اند. این قالب ها در رنگ و اشکال مختلف عرضه می شوند و می توانند دما های بسیار بالا تا 580 درجه سانتی گراد و حتی دما های منفی تا منفی 40 درجه را تحمل کنند. به همین دلیل، از آن ها می توان در فریزر، مایکروویو و فر استفاده کرد.

مزایایی قالب سیلیکونی: یکی از بزرگترین مزایای این قالب‌ها انعطاف پذیری بالای آنهاست. این ویژگی باعث می‌شود که بتوانید دسر یا شیرینی را بعد از پخت به راحتی از قالب جدا کنید. اما برای این کار توصیه می‌شود قبل از پخت کیک و شیرینی قالب را مقدار کمی با روغن چرب کنید تا جدا کردن آن آسان‌تر شود. یکی دیگر از مزایای این نوع قالب راحت شسته شدن و تمیز شدن آن است. این قالب را می‌توان در ماشین ظرفشویی نیز قرار داد.

معایب قالب سیلیکونی: قالب‌های سیلیکونی با کیفیت پایین ممکن است با حرارت رنگ خود را از دست بدهند یا بوی نامطبوعی ایجاد کنند. همچنین اگر در محل مرطوب و گرم قرار بگیرد فرم و کیفیت خود را از دست می‌دهد.

قالب آلومینیومی (گالوانیزه)

یکی دیگر از قالب های کیک پزی، قالب های آلومینیومی می باشد که با نام قالب های گالوانیزه نیز شناخته می شوند. با وجود این که این این قالب ها به عنوان قدیمی ترین قالب های مورد استفاده در آشپزی و شیرینی پزی، شناخته می شوند، همچنان طرفداران خودش را دارد.قالب های آلومینیومی در انواع طرح ها و اشکال ساده مانند مربعی و دایره ای و میان تهی عرضه می شوند.

مزایای قالب آلومینیومی: از مزایای قالب‌های آلومینیومی می‌توان به مقاومت زنگ زدگی و قیمت مناسب آنها اشاره کرد. همچنین به دلیل اینکه عبور گرما از داخل این قالب‌ها باعث می‌شود که سرعت پخت مواد بیشتر شود ، این قالب از محبوبیت زیادی برخوردار است.

معایب قالب های آلومینیومی: سطح براق این قالب‌ها گرما را بازتاب کرده و باعث می‌شود تا سطح کیک کامل به رشته نشود بنابراین برای رسیدن به رنگ قهوه‌ای مطلوب و برشته شدن سطح کیک، ممکن است نیاز به افزایش دما یا زمان پخت باشد. برای پخت کیک‌های حاوی مواد اسیدی مانند کیک پرتقالی بهتر است از قالب‌هایی با پوشش تفلون یا قالب‌های سیلیکونی استفاده کنید چرا که این اسیدها می‌توانند با آلومینیوم واکنش شیمیایی داده و کیک را بد طعم کرده و حتی مواد مضر را وارد بدن کند.
نکته مینا کیکی: به پیشنهاد مینا کیک قالب‌های روحی بسیار مناسب‌تر از قالب‌های آلومینیومی یا گالوانیزه هستند زیرا هم قیمت آنها مناسب است و هم پخت در این نوع کیک یکنواختر می‌باشد. همچنین این قالب عمر طولانی‌تری نسبت به قالب آلومینیومی دارند.

قالب فلزی

قالب‌ های فلزی یکی از انواع متداول قالب‌ های مورد استفاده در پخت کیک و شیرینی هستند. این قالب‌ها معمولا از آلومینیوم یا فولاد ضد زنگ ساخته می ‌شوند و دارای ویژگی ‌های منحصر به فردی هستند که آن ‌ها را برای استفاده در پخت کیک مناسب می‌کند.

مزایای قالب فلزی: قالب ‌های فلزی معمولا بسیار محکم و مقاوم هستند و می ‌توانند تا سالیان سال مورد استفاده قرار بگیرند. دوام آن ها موجب شده است تا احتمال خرابی یا پوسیدگی آن ها به شدت کاهش یابد. این قالب ها در مقایسه با قالب های آلومینیومی و سیلیکونی ارزان تر هستند و به دلیل سطح صاف و غیر چسبنده، تمیز کردن آن‌ها بسیار آسان باشد.

معایب قالب فلزی: اگر قالب به درستی چرب نشود، کیک ممکن است به سطح فلز بچسبد و جدا کردن آن دشوار شود. سطح فلزی قالب پس از بیرون آوردن از فر بسیار داغ شوند و ممکن است باعث سوختگی دست ‌ها هنگام برداشتن قالب از فر شود.

قالب شیشه ای

قالب های شیشه ای یا پیرکس، یکی از سالم ترین و بهترین گزینه ها برای پخت کیک و شیرینی محسوب می شوند.این قالب ها از شیشه نشکن ساخته شده اند و در تولید آن ها از هیچ ماده مضری استفاده نشده است. به همین دلیل، برای پخت انواع کیک در هر شرایط دمایی مناسب هستند قالب های شیشه ای معمولا در اشکال ساده مانند مربع، مستطیل و دایره ای عرضه می شوند یکی از نکات مهم در استفاده از قالب های شیشه ای، تنظیم درجه حرارت فر است. توصیه می شود دمای فر را حدود 10 درجه کمتر از دستور العمل پخت کیک قرار دهید تا کیک به خوبی بپزد. هم چنین، برای جداسازی آسان کیک از قالب، استفاده از کاغذ روغنی ضروری است.

مزایای قالب شیشه ای: از آنجایی که این قالب ها با مواد اسیدی واکنش نمی دهند، برای پخت کیک های حاوی میوه های ترش یا مواد اسیدی دیگر بسیار ایده آل هستند. یکی دیگر از مزایای استفاده از قالب پیرکس این است که شفافیت قالب های شیشه ای این امکان را می دهد تا پخت کیک را از بیرون مشاهده کنید و نیازی به باز کردن در فر نیست.

معایب قالب شیشه ای: هنگام استفاده از قالب های شیشه ای، باید دقت کنید که پس از خارج کردن از فر و در حالت داغ، آن ها را در آب سرد قرار ندهید یا مستقیما روی شعله نگذارید، زیرا ممکن است شکسته شوند.ا رعایت این نکات، قالب های شیشه ای می توانند گزینه ایده آلی برای پخت کیک های سالم و لذیذ باشند. در مقایسه با قالب های فلزی یا سیلیکونی، قالب های شیشه ای معمولا گران تر هستند.

قالب تفلون

قالب های تفلون که با نام قالب های نچسب نیز معروف هستند، از انواع قالب های فلزی محسوب می شوند که کیفیت فوق العاده ای دارند. این قالب ها که به نسبت گران قیمت هستند، رنگ تیره یا دارند و لایه داخلی آن از چسبیدن مواد به داخل قالب جلوگیری می کند.

مزایای قالب تفلون: از بزرگترین مزایای این قالب نچسپ بودن آن است که کیک به راحتی از قالب جدا می شود.

معایب قالب تفلون: این نوع قالب ها به نسبت گران هستند و به دلیل رنگ تیره ای که دارند حرارت را به خودت جذب می کنند و ممکن است کیک شما زودتر پخته شود یا بسوزد.

دسته بندی انواع قالب کیک بر اساس مدل

قالب های شیرینی و کیک را می توان بر اساس مدل آن ها به موارد زیر دسته بندی کرد:

• قالب ساده
• قالب طرح دار
• قالب میان تهی (شیفون دار)
• قالب کمربندی

قالب ساده

قالب های ساده یکی از پر کاربرد ترین انواع قالب ها در پخت کیک و شیرینی هستند که از قدیم الایام مورد استفاده شیرینی پزان و کیک پزان قرار می گیرد. این قالب ها معمولا شکل های هندسی ساده مانند مربع، مستطیل، دایره و یا استوانه ای دارند. قالب های ساده می توانند از مواد مختلفی مانند فلز، شیشه، سیلیکون یا حتی پلاستیک ساخته شوند.

مزایای قالب ساده: یکی از مزایای اصلی قالب های ساده، سادگی و کاربرد آسان آن هاست. این قالب ها برای انواع کیک ها از جمله کیک های اسفنجی، کیک های میوه ای، چیز کیک و بسیاری دیگر مناسب هستند. هم چنین، قالب های ساده به راحتی تمیز می شوند و می توان آن ها را برای مدت طولانی استفاده کرد.

معایب قالب ساده: از معایب قالب های ساده می توان به محدودیت در طرح و شکل اشاره کرد. این قالب ها برای کیک های تزئینی یا با شکل های پیچیده مناسب نیستند. علاوه بر این، برخی از قالب های ساده ممکن است از مواد با کیفیت پایین ساخته شده باشند که می تواند بر کیفیت پخت کیک تاثیر بگذارد.

با این حال، قالب های ساده به دلیل قیمت مناسب و دسترسی آسان، گزینه محبوبی برای پخت کیک در خانه هستند. آن ها برای پخت کیک های روزمره و معمولی کاربرد فراوانی دارند.

قالب طرح دار

اگر به دنبال پخت کیک یا شیرین در طرح های مختلف گل یا حیوانات هستید و می خواهید یک کیک با ظاهر جذاب و خاص بپزید، باید به سراغ قالب های طرح دار بروید. این قالب ها در طرح ها، اشکال و سبک های متنوعی از شکل های هندسی عرضه می شده و از مواد مختلفی مانند سیلیکون، فلز یا پلاستیک ساخته می شوند.

مزیت قالب طرحدار: یکی از مزیت های اصلی قالب های طرح دار، زیبایی و جذابیت ظاهری کیک یا شیرینی است. این قالب ها به شیرینی پزان کمک می کنند تا کیک یا شیرینی های خود را با طرح های زیبا و خلاقانه را درست کنند تا در مناسبت های خاص به خوبی از میهمانان خود پذیرایی کنند. علاوه بر این، برخی از قالب های طرح دار دارای ویژگی های کاربردی مانند تقسیم کننده های داخلی برای ایجاد حفره ها یا شکل های متفاوت هستند.

معایب قالب طرحدار: با این حال، قالب های طرح دار معمولا گران تر از قالب های ساده هستند و ممکن است تمیز کردن آن ها به دلیل وجود گوشه ها و زوایای پیچیده، دشوار باشد. علاوه بر این، برخی از طرح های پیچیده ممکن است باعث مشکلاتی در جدا سازی کیک از قالب شوند.

قالب میان تهی (شیفون دار)

یکی از مشکلات متداول در پخت کیک، خام بودن مواد در لایه های وسطی است. برای برطرف کردن این مشکل، قالب هایی تولید شده است که که وسط آن به اندازه یک استوانه خالی شده است تا کیک به خوبی بپزد. این قالب ها با نام میان تهی یا شیفون دار شناخته می شوند و در جنس های مختلف فلزی یا سیلیکونی در بازار موجود هستند.

مزایای قالب میان تهی: مزایای پخت کیک در این قالب ها، اسفنجی شدن کیک و پخت کامل کیک است. به همین دلیل از این قالب ها معمولا در پخت کیک های صبحانه استفاده می شود.

قالب کمربندی

قالب های کمربندی یا همان قالب های حلقه ای از انواع قالب های منحصر به فرد برای پخت کیک هستند که به شکل یک حلقه قابل تنظیم و باز شونده ساخته شده اند. استفاده زا این قالب ها به کیک پزان امکان می دهد تا کیک را به هر اندازه و شکل دلخواهی درست کنند.

مزایای قالب کمربندی: یکی از مزایای اصلی استفاده از قالب های کمربندی، انعطاف پذیری و قابلیت تنظیم آن هاست. با باز کردن حلقه می توانید کیک را به راحتی از قالب خارج کنید. این ویژگی هم چنین به شما اجازه می دهد تا کیک را در اشکال و اندازه های مختلف از جمله دایره ای، بیضی، مستطیل و حتی شکل های نامنظم درست کنید.

یکی دیگر از مزایای قالب های کمربندی، امکان پخت کیک های لایه ای با ارتفاع بیشتر است. با استفاده از این قالب ها می توانید کیک هایی با لایه های متعدد و ارتفاع بالا درست کنید که در قالب های معمولی امکان پذیر نیست.

معایب قالب کمربندی: این قالب ها معمولا گران تر از قالب های ساده هستند و تمیز کردن آن ها به دلیل وجود شکاف ها و لبه ها می تواند دشوار باشد. علاوه بر این، نیاز به تنظیم دقیق اندازه حلقه برای جلوگیری از نشت خمیر وجود دارد. اگر مقدار مواد از ظرفیت قالب بیشتر باشد، هنگام پخت مواد از قالب بیرون می ریزد و ظاهر کیک را خراب می کند.

دسته بندی قالب کیک بر اساس رنگ

یکی دیگر از روش های تقسیم بندی انواع قالب های کیک و شیرینی، دسته بندی آن ها با توجه به رنگ آن ها است که شامل موارد زیر هستند:

• قالب کیک با رنگ روشن
• قالب کیک با رنگ تیره

قالب کیک با رنگ روشن

استفاده از قالب های کیک با رنگ روشن باعث می شود که حرارت کمتری به قالب منتقل شود و دمای مواد اولیه کیک خیلی زیاد نشود. به همین دلیل هنگامی از این قالب استفاده می شود که کیک پز می خواهد زمان پخت کیک را بیشتر کند و سطح کیک طلایی شود.

قالب کیک با رنگ تیره

قالب های کیک با رنگ تیره عملکرد برعکسی در مقایسه با قالب های رنگ روشن دارند. به طوری که استفاده از آن ها باعث می شود که زمان پخت کیک تا حد زیادی کمتر می شود. اگر می خواهید سطح کیک برشته شود می توانید از این قالب استفاده کنید. اما باید این نکته را در نظر بگیرید برای این که کیک نسورد، دمای فر را 5 درجه از درجه قید شده در دستور پخت کمتر کنید و فر را زودتر از زمان قید شده خاموش کنید.

سخن آخر

همانطور که در مقاله مینا کی بیان کردیم قالب‌ها از نظر جنس طرح و رنگ انواع مختلفی دارند که مزایا و معایب هر کدام را برای شما بیان کردیم. اگر قصد پخت کیک ساده برای تولد دارید به پیشنهاد مینا کیک از قالب‌های رویی استفاده کنید زیرا هم از نظر قیمت و هم از نظر پخت بسیار مناسب است بهتر است.
بهتر است از هر سایز قالبی که دارید چند تا تهیه کنید تا هنگام پخت کیک تولد راحت‌تر باشید.
بهتر است از قالب‌هایی با ارتفاع کمتر استفاده کنید.
اگر از قالب‌های تیره استفاده می‌کنید حتماً دمای فر را ۱۰ درجه کمتر تنظیم کنید تا کیک به خوبی پخته شود.
از قالب‌های کمربندی برای انواع چیز کیک‌ها و کیک‌های لایه‌ای مثل کیک آلنات، اورنج دارک، کیک تیرامیسو و … که همه کیک ها در دوره های آموزشی مینا کیک آموزش داده شده است میتوان استفاده کرد. و از قالب های طرح دار و ساده برای کیک های عصرانه که انواع آن ها در دوره رویال چاکلت آموزش داده شده است می‌توانید استفاده کنید.